سرویسهای بازگشت پول امروز در دنیا استفادههای متنوعی دارند؛ بازگشت مالیات پس از حسابرسی نهایی کسبوکارها و افراد میتواند پرطرفدارترین و فراگیرترین استفاده این خدمت باشد. در ایران این خدمت برای کسبوکارهای اینترنتی استفاده میشود و به صورت فراگیربه عنوان روشی برای ایجاد وفاداری در مشتریان فروشگاههای بزرگ استفاده میشود؛ Cash Back یکی از کاربردهای بازگشت وجه برای جذب مشتریان است که طی آن بخشی از مبلغ خرید به حساب او بازگردانده میشود. در حال حاضر خدمت بازگشت وجه را در قالب عناوینی مثل استرداد وجه، بازپرداخت، کش بک و … شناخته میشود. اما بازگشت وجه چیست و چگونه انجام میشود؟
سرویس ریفاند چگونه عمل میکند؟
ریفاند فرآیندی است که طی آن به علت انصراف مشتری از خرید خدمت یا کالا وجهی که پرداخت کرده به او بازگردانده میشود. از لحاظ قانونی مهم است که این وجه به همان حسابی بازگردد که پرداخت به وسیله آن صورت گرفته است اما به صورت معمول این امکان در خدمات بانکی تعریف نشده است. در حال حاضر پذیرندهها که به عنوان ارائهدهنده خدمات پرداخت الکترونیک با بانکها کار میکنند این امکان را به وجود آوردهاند. این روش به صورت مشخص برای کسبوکارهایی استفاده میشود که درگاه پرداخت اینترنتی دارند. در خدمت بازگشت وجه ممکن است تمام مبلغ بازگردانده نشود و تنها بخشی از آن (با توجه به شروط خرید) بازگردانده شود.
البته مواردی هم وجود دارد که خریدار از خرید خود انصراف میدهد ولی هیچ پولی به او ریفاند نمیشود. آیا شده در دقیقهی ۹۰ سفر خود را کنسل کنید؟ در چنین موقعیتی آژانس مسافرتی مربوطه، بر اساس ضوابط و مقرراتی که شما هنگام خرید بلیت آنها را پذیرفتهاید، این حق را برای خود محفوظ میدارد که هیچ مبلغی را به شما باز نگرداند. پس میتوان گفت بازگشت وجه در دوشکل کامل و جزئی انجام میشود. انجام هر کدام از این موارد بستگی به شروط و ضوابطی دارد که خریدار کالا یا خدمت در هنگام خرید قبول میکند.
این که کدام یک از دو مورد بالا از سوی فروشنده اعمال شود کاملاً بستگی به ضوابط و مقرراتی دارد که خریدار هنگام خرید آنها را قبول کرده است.
شرایطی که ممکن است بازگشت وجه نیاز شود میتواند بر اثر بازگشت پول، تراکنش ناموفق، انصراف خریدار، بازگشت مالیات و بازگشت وجه خرید باشد.
زمان مورد نیاز برای فرآیند بازگشت پول چقدر است؟
عملیات ریفاند فرآیندی پیچیدهای دارد؛ بازگشت وجه چند سازمان و مؤسسه را درگیر میکند و هر بخشی در این روند ساز و کار و ضوابط خود را دارد بنابراین ایجاد یک سیستم یکپارچه که تسهیلگر بین بانک و پذیرنده باشد بسیار در کیفیت و دقت سیستم بازگشت وجه تاثیر دارد. خودکار و هوشمند نبودن ساختار در اکوسیستم بانکی ایران باعث شده بخش عمدهای از این عملیات شامل نظارت و درستیسنجی کل فرایند، به شکل دستی انجام شود. بنابراین با توجه به تعداد بخشهای درگیر و عدم انطباق فرایندها برای رسیدگی به بازپرداخت، بین چند روز تا چند هفته طول میکشد تا مبلغ باز پرداخت به حساب مشتری منتقل شود.
بازگشت وجه و کسبوکارهای ارائه دهنده درگاه اینترنتی
از نمونه های خارجی درگاههای اینترنتی میتوان (PayPal) را نام برد، احتمالا با نام یا لوگو آن آشنا باشید و در تبلیغات مسابقات فوتبال یا تبلیغات سایتهای خارجی نام و لوگو پیپل را دیده باشید. بزرگترین خدمت و امتیاز پیپل را میتوان ایجاد سیستم جامع پرداخت دانست؛ در واقع کسبوکارها با گرفتن خدمت از این شرکت سبدی کامل را دریافت میکنند که دیگر نیازی ندارند به سراغ خدمتدهنده دیگری بروند. امروز در ایران وندار (vandar.io) یکی از شرکت هایی است که با ایده ارائه راهکارهای جامع پرداخت توانسته خدمات و محصولات متنوعی در حوزه فینتک ارائه دهد و درنهایت با ارائه سیستمی یکپارچه سرعت و کیفیت مناسب برای خدمتگیرندگان ایجاد کند.
در سیستم پیپل اگر خریدار پس از پرداخت، به هر دلیل از خرید منصرف شود، یا عواملی مانند تحریمها مانع ارسال کالا شوند، میتوان با استفاده از سرویس ریفاند در حساب پیپل، اقدام به دریافت پول کرد. برای اینکار لازم است ابتدا فروشنده نسبت به تصمیم آگاه شود. این کار میتواند از طریق ایمیل یا سایر روشهای ارتباطی که در سایت فروشنده معرفی شدهاند انجام شود. سپس فروشنده به حساب پیپل خود مراجعه، و با استفاده از کنترل پنل پیپل، تراکنش کامل شده را ریفاند میکند. هر خریدار تا ۱۸۰ روز برای درخواست ریفاند فرصت دارد.
تراکنش بازپرداخت مشابه تسویهی معمولی صورت میگیرد. مبلغ ریفاند شده به طور آنی به حساب بانکی شما بازگردانده میشود. اما به دلیل عملیات بانکی، ممکن است با چند روز تأخیر در دسترس شما قرار بگیرد.
یک نکتهی مهم که در سایت پیپل به آن اشاره شده این است که اگر مشتری با ارز دیگری غیر از واحد پولی خود خرید کند، و بعداً درخواست بازپرداخت آن تراکنش را داشته باشد، ممکن است مبلغ بازپرداخت او دقیقاً با مبلغ تراکنش اصلی مطابقت نداشته باشد. این امر نیز به دلیل نرخهای متغیر تبدیل ارز است.
بازگشت وجه چه کمکی به کسبوکارها میکند؟
در ایران این روند تفاوتهایی دارد و برای برخی کسبوکارها به یک دردسر تبدیل شده. بخشی از این دردسر مربوط به خود روند است که در حالت معمول به صورت دستی باید انجام شود؛ این مسئله زمان زیادی از نیروهای انسانی یک سازمان میگیرد و از سمت دیگر در کسبوکارهای بزرگی مثل دیجیکالا یا علیبابا باعث زیر سوال رفتن اعتبار برند میشود. انجام دستی بازگشت وجه از یک سو وقتگیر است و ممکن است خریدار را شاکی کند و تصور کند برند در برابر بازگشت پول او مقاومت میکند یا برایش اهمیت ندارد. علاوهبرآن یکی از روشهای مرسوم برای این برندها بازگشت وجه به صورت اعتبار حسابکاربری است. در این حالت هم ممکن است مشتری این احساس را ندارد که پولش را پس گرفته است. در ابزار بازگشت وجه که توسط ارائهدهندگانی مثل وندار همراه با درگاه پرداخت اینترنتی یا سرویس پرداخت خودکار (دایرکت دبیت) ارائه میشود، این امکان به وجود آمده تا پول مشتری به صورت مستقیم به همان حسابی که خرید از آن انجام گرفته برگشت داده شود. این روش باعث میشود تا هم الزام قانونی رعایت شود و آن تراکنش از لحاظ مالی و حسابداری تحت عنوان درآمد حفظ نشود و هم مشتریان یک کسبوکار احساس کنند با یک برند خوشحساب و همراه سروکار دارند.
نباید فراموش کرد که کاربران و مشتریان خدمات آنلاین عاشق سرعت و سادگیاند و در این بازار کسبوکارهایی که این امکان را برای مشتریان خود فراهم کردهاند همواره یک گام جلوتر از رقیبان خود هستند.