احتمالاً برای شما هم پیش آمده که هنگام حرکت دادن زانو، شانه یا انگشتان، صدایی شبیه به تق تق یا ترق ترق بشنوید. این صداها که به دلایل مختلفی در مفاصل ایجاد می‌شوند، گاهی نگران‌کننده به نظر می‌رسند، به‌خصوص زمانی که با درد یا محدودیت حرکتی همراه باشند. اما واقعاً علت تق تق مفاصل چیست؟ آیا این صداها همیشه نشانه وجود مشکل در بدن هستند یا می‌توان آنها را طبیعی دانست؟ در این مطلب به بررسی دلیل صدا دادن مفصل، شرایطی که ممکن است باعث ایجاد آن شوند، و زمان‌هایی که باید نگران شد می‌پردازیم.
علت صدا دادن مفاصل؛ چرا مفاصل صدا می‌دهند؟
صدا دادن مفاصل می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق افتد. در واقع، بیشتر این صداها به‌طور طبیعی و بی‌خطر ایجاد می‌شوند. در اینجا به چند دلیل عمده اشاره می‌کنیم که چرا مفاصل شما صدا می‌دهند:
حباب‌های گازی
این یکی از شایع‌ترین دلایل است. مایع موجود در مفصل (مایع سینوویال) به حرکت روان‌تر استخوان‌ها کمک می‌کند. وقتی فشار مفصل تغییر می‌کند، حباب‌های گازی ایجاد شده و با شکستن، صدا ایجاد می‌کنند.
کشش تاندون‌ها
وقتی تاندون‌ها یا رباط‌ها از یک موقعیت به موقعیت دیگر حرکت می‌کنند، ممکنه صدا دهند. این اتفاق معمولاً در مفاصل انگشتان، زانو و شانه رخ می‌دهد.
سایش استخوان‌ها
در مفاصل آسیب‌دیده یا قدیمی، به‌ویژه در موارد آرتروز، ممکنه استخوان‌ها به هم برخورد کنند که باعث ایجاد صدای تق‌تق شود.
تغییرات ساختاری
برخی تغییرات در ساختار مفصل یا آسیب‌ها ممکن است باعث ایجاد صدا در مفصل شود.
این دلایل عموماً طبیعی هستند و نگران‌کننده نیستند، مگر اینکه با علائم دیگه مثل درد یا تورم همراه باشند. در چنین شرایطی مشورت با متخصصان با تجربه مانند بهترین دکتر ارتوپد اصفهان می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر و درمان مؤثرتر کمک کند.
آیا تق تق مفاصل همان شکستن قلنج است؟
شاید شما هم هنگام شنیدن صدای تق‌تق مفاصل به یاد شکستن قلنج بیفتید. اما این دو موضوع تفاوت‌هایی دارند. شکستن قلنج به‌طور خاص زمانی اتفاق می‌افتد که شما عمداً تلاش می‌کنید تا صدای مفصل رو ایجاد کنید، مثل شکستن قلنج انگشتان یا گردن. این صدا به دلیل حرکت سریع مفصل و تغییر در فشار مایع مفصلی ایجاد می‌شه.
اما در تق‌تق مفاصل معمولاً صدا به‌طور طبیعی و در اثر حرکت مفصل ایجاد میشود. این صدا ممکن است ناشی از حرکت تاندون‌ها، سایش استخوان‌ها یا تشکیل حباب‌های گازی در مفصل باشد. بنابراین، در حالی که هر دو نوع صدا شبیه به هم به نظر می‌رسند، تفاوت‌هایی از نظر علت دارند.
در نهایت، این صداها معمولاً بی‌خطر هستند، مگر اینکه با علائم دیگری همچون درد یا تورم همراه باشند.
صدا دادن مفاصل هنگام ورزش طبیعی است؟
وقتی که ورزش می‌کنید، احتمالاً با صدا دادن مفاصل روبرو می‌شوید. در واقع، این صداها می‌توانند نشانه‌ای از حرکت و عملکرد طبیعی مفاصل باشند، اما گاهی ممکن است ناشی از فشار زیاد روی مفصل‌ها یا آسیب‌دیدگی باشند. برای مثال، وقتی تمرینات کششی انجام می‌دهید یا وزنه بلند می‌کنید، ممکن است مفاصل شما صدای تق‌تق دهند.
در بیشتر موارد، این صداها طبیعی هستند و نشان‌دهنده عملکرد صحیح مفاصل هستند. اما اگر این صداها با درد، تورم یا سفتی همراه شوند، ممکن است نشانه‌ای از مشکلاتی مثل کشیدگی عضلات، التهاب یا آسیب مفصل باشد. بنابراین، اگر صداهای ناگهانی یا دردناک داشتید، بهتر است تمرینات را متوقف کنید و با یک متخصص مشورت کنید.
چرا هنگام راه رفتن، مفاصل صدا می‌دهند؟
گاهی اوقات ممکن است هنگام راه رفتن صدای تق‌تق یا ترق‌ترق از مفاصل شنیده شود. این صداها در بیشتر مواقع طبیعی هستند و به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند. یکی از رایج‌ترین دلایل این است که هنگام راه رفتن، فشار و بار زیادی روی مفاصل زانو، مچ پا یا حتی ران وارد میشود که باعث ایجاد صدا میشود.
این صدا معمولاً به دلیل حرکت غضروف‌ها، تغییرات فشار در مفصل‌ها یا حرکت تاندون‌ها روی استخوان‌هاست. اگر این صداها با درد، سوزش یا تورم همراه نشوند، معمولاً نگرانی خاصی ندارند. اما اگر با علائمی مثل درد یا محدودیت حرکت همراه باشند، ممکن است نشانه‌ای از مشکل جدی‌تری باشد و بهتر است که به پزشک مراجعه شود.
دلیل صدا دادن زانو؛ آیا باید نگران باشیم؟
صدای تق‌تق یا صدا دادن زانو یکی از مشکلات رایج است که ممکن است برای بسیاری از افراد پیش بیاید. این صداها به‌طور کلی به دلیل حرکت غیرطبیعی تاندون‌ها، رباط‌ها یا سایش غضروف‌ها ایجاد می‌شوند. اما سوال اینجاست که آیا این صداها خطرناک هستند؟
در بیشتر مواقع، صدا دادن زانو بی‌ضرر و طبیعی است، به‌ویژه اگر همراه با درد یا تورم نباشد. اما اگر صدا دادن زانو با درد، تورم یا کاهش دامنه حرکتی همراه باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکلاتی مثل آرتروز، پارگی غضروف یا آسیب به رباط‌ها باشد. در این صورت، بهتر است که به پزشک مراجعه کنید تا درمان‌های مناسب انجام شود.
چرا انگشتان صدای تق‌تق می‌دهند؟
ممکن است با شنیدن صدای تق‌تق از انگشتان خود عادت کرده باشید. این صدا یکی از رایج‌ترین صداهایی است که بسیاری از افراد تجربه می‌کنند. دلیل این صدا معمولاً به حرکت تاندون‌ها و رباط‌ها در انگشتان مربوط میشود. زمانی که تاندون از روی استخوان حرکت می‌کند، ممکن است صدای تق‌تق یا ترق‌ترق تولید شود.
این صداها معمولاً بی‌خطر هستند، مگر اینکه با درد یا تورم همراه شوند. در برخی موارد، این صداها می‌توانند نشان‌دهنده کشیدگی یا آسیب به رباط‌ها یا مفصل انگشتان باشند. بنابراین، اگر این صداها با علائم دیگر همراه شوند، باید به پزشک مراجعه کرد.
تق‌تق کتف و آرنج؛ علت چیست؟
گاهی اوقات ممکن است هنگام حرکت دست‌ها به سمت بالا یا طرفین، صدای تق‌تق از مفصل‌های کتف یا آرنج شنیده شود. این صداها می‌توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند. یکی از شایع‌ترین دلایل این است که حرکت تاندون‌ها یا رباط‌ها باعث ایجاد اصطکاک در مفصل میشود. همچنین، سایش غضروف‌ها یا تغییرات در مفصل می‌تواند موجب بروز این صداها شود.
اگر این صداها همراه با درد یا تورم نباشند، معمولاً نیاز به نگرانی نیست. اما اگر با علائم دیگری همراه باشند، ممکن است نشانه‌ای از مشکلی مثل التهاب، آسیب به تاندون‌ها یا آرتروز باشد.
صدای تق‌تق گردن؛ آیا نشانه‌ای از مشکل است؟
صدای تق‌تق گردن ممکن است برای بسیاری از افراد آشنا باشد. این صدا معمولاً در اثر حرکت سریع یا غیرطبیعی مفصل‌های گردن ایجاد میشود. یکی از دلایل این صداها می‌تواند حرکت تاندون‌ها و رباط‌ها روی استخوان‌ها باشد. همچنین، تغییرات فشار در مایع مفصلی نیز می‌تواند باعث ایجاد این صداها شود.
در بسیاری از موارد، این صداها بی‌خطر هستند و مشکلی ایجاد نمی‌کنند. اما اگر با درد، سفتی یا محدودیت حرکت همراه باشند، ممکن است نشانه‌ای از مشکلاتی مانند التهاب یا مشکلات ساختاری در مفصل‌های گردن باشد.
چطور از صدا دادن مفاصل جلوگیری کنیم؟
اگر از صدای تق‌تق مفاصل ناراحت هستید یا نگران آن هستید، چند راهکار وجود دارد که می‌تواند به کاهش یا جلوگیری از بروز این صداها کمک کند:
- تمرینات کششی منظم: انجام حرکات کششی می‌تواند انعطاف‌پذیری مفاصل را افزایش داده و از سفت شدن یا حرکت غیرطبیعی آنها جلوگیری کند.
- مراقبت از وزن: اضافه‌وزن می‌تواند فشار زیادی بر روی مفاصل، به‌ویژه زانوها، وارد کند. حفظ وزن مناسب می‌تواند به کاهش صدا دادن مفاصل کمک کند.
- تقویت عضلات اطراف مفصل: با انجام تمرینات تقویتی، عضلات اطراف مفاصل را قوی‌تر کرده و از فشار زیاد روی مفصل‌ها جلوگیری کنید.
- استراحت و جلوگیری از حرکات مکرر: اگر از مفاصل زیاد استفاده میشود، باید به آنها استراحت داده شود تا فشار اضافی از روی آنها برداشته شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در بیشتر مواقع، صدا دادن مفاصل بی‌خطر است، اما اگر با علائم زیر همراه باشد، بهتر است که به پزشک مراجعه کنید:
- درد مداوم یا شدید در مفصل
- تورم یا حساسیت در مفصل
- کاهش حرکت مفصل یا سختی در انجام حرکات روزمره
- صدای تق‌تق همراه با قرمزی و گرمی مفصل
اگر با این علائم مواجه شدید، بهتر است که برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به پزشک ارتوپد مراجعه کنید.
جمع‌بندی
در این مطلب بررسی کردیم که چرا مفاصل صدا می‌دهند و آیا خطری دارند یا خیر؟ دلایل صدا دادن مفاصل شامل حرکت تاندون‌ها، تغییرات فشار در مفصل‌ها یا سایش غضروف‌هاست. اگر این صداها با درد یا تورم همراه باشند، ممکن است نشانه‌ای از مشکل جدی‌تر باشد و نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
برای جلوگیری از صدا دادن مفاصل می‌توان تمرینات کششی، کنترل وزن و تقویت عضلات اطراف مفصل را انجام داد. در نهایت، اگر صداها همراه با علائم غیرطبیعی بودند، مشورت با پزشک ضروری است.