برای خرید جذب اتمی باید به نکاتی مانند نوع تکنیک، دقت اندازهگیری، کاربردها و برندهای مختلف توجه کرد. در ادامه، یک راهنمای خرید برای شما آماده کردهایم که شامل مقایسهای بین دو برند مطرح در این حوزه یعنی پرکینالمر (PerkinElmer) و اجیلنت (Agilent) است.
تکنیکهای جذب اتمی
جذب اتمی روشی است که برای اندازهگیری غلظت عناصر مختلف در نمونهها به کار میرود. سه تکنیک اصلی وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شدهاند. در ادامه، هر کدام از این تکنیکها را بهطور کامل توضیح میدهیم.
تکنیک شعله (Flame Atomic Absorption Spectroscopy – FAAS)
نحوهی عملکرد این روش به این صورت است که نمونه ابتدا به حالت مایع درآمده و از طریق یک نازل به داخل شعله پاشیده میشود. شعله عنصر موجود در نمونه را به حالت اتمی تبدیل میکند و سپس نور با طول موج خاصی به این اتمها تابیده میشود. میزان جذب نور توسط اتمها با غلظت عنصر رابطه مستقیم دارد.
این روش برای اندازهگیری سریع و دقیق غلظت عناصری مانند سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم مناسب است.
از مزایای این تکنیک میتوان به کمهزینهبودن، سریعبودن و مناسببودن آن برای نمونههای با غلظت بالا اشاره کرد.
همچنین از معایب این روش، حساسیت کمتر نسبت به تکنیکهای دیگر و عدم توانایی برای اندازهگیری مقادیر بسیار کم آن است.
کوره گرافیتی (Graphite Furnace Atomic Absorption Spectroscopy – GFAAS)
در این روش، نمونه به جای شعله، به یک کوره گرافیتی وارد میگردد و به شدت گرم میشود. این گرمای زیاد باعث تبخیر و اتمیشدن نمونه میگردد. این تکنیک حساسیت بیشتری نسبت به شعلهای دارد.
تکنیک کوره برای آنالیز دقیقتر و اندازهگیری عناصر در مقادیر بسیار کم مثل سرب، کادمیوم و آرسنیک استفاده میشود.
مزایا: حساسیت بسیار بالا دارد و مناسب برای نمونههای با غلظتهای کم.
معایب: کندتر از روش شعلهای است و نیاز به تجهیزات پیچیدهتر و گرانتر دارد.
هیدرید (Hydride Generation Atomic Absorption Spectroscopy – HGAAS)
در این تکنیک، نمونه به هیدرید تبدیل شده و سپس وارد شعله یا کوره میشود. این فرآیند حساسیت آنالیز را برای عناصر خاص مانند آرسنیک، سلنیوم و جیوه افزایش میدهد.
کاربرد این تکنیک بیشتر برای اندازهگیری عناصر متالویید و عناصر خاص مثل آرسنیک و سلنیوم است.
حساسیت بسیار بالا برای برخی از عناصر و توانایی اندازهگیری در غلظتهای بسیار کم از مزایای این روش است. هر چند دو موضوع این روش را سخت می کند. اول این که محدود به تعداد کمی از عناصر است و دوم هم این که نیاز به تجهیزات اختصاصی دارد. در ادامهی مطلب میخواهیم یک مقایسه بین دستگاههای جذب اتمی از دو برند پرکین و اجیلنت بپردازیم. ضمنا پیشنهاد میکنیم مقالهی مقایسهی دستگاه جذب اتمی اجیلنت 240Z و پرکین المر PinAAcle 900T را مطالعه نمایید. در آن مطلب به صورت کاملا علمی این دو دستگاه با هم مقایسه شدهاند.
برند پرکینالمر (PerkinElmer)
پرکینالمر یکی از برندهای برجسته در زمینه جذب اتمی است و محصولات آن از تنوع بالایی برخوردارند. در ادامه، لیستی از دستگاههای قدیمی و جدید پرکینالمر همراه با توضیحات هر کدام ارائه شده است.
مدلهای قدیمی
AAnalyst 200/400/600/700: این سری از دستگاهها برای کاربردهای مختلفی از تحلیلهای پایه تا پیشرفته طراحی شده بود. این دستگاهها به تکنیک شعلهای و کوره گرافیتی مجهز بودند و کاربرد گستردهای در آزمایشگاههای محیطزیستی و صنعتی داشتند.
PerkinElmer 2380/2380B: این مدلها برای اندازهگیری عناصر خاص در نمونههای صنعتی و محیطزیستی به کار میرفت و به خاطر دقت و حساسیت مناسب معروف بودند.
مدلهای جدید
PinAAcle 500: دستگاهی با تکنیک شعلهای، مناسب برای کاربردهای روتین و آزمایشگاهی. این مدل دارای رابط کاربری ساده و نرمافزار قوی برای تحلیل دادهها است.
PinAAcle 900F: این مدل به طور خاص برای تکنیک شعلهای طراحی شده و برای کاربردهای آزمایشگاهی که نیاز به دقت و حساسیت بالایی دارند، مناسب است.
PinAAcle 900T: یک دستگاه چندکاره که ترکیبی از دو تکنیک شعلهای و کوره گرافیتی است. این مدل برای آزمایشگاههایی که به هر دو تکنیک نیاز دارند، مناسب است.
PinAAcle 900Z: این مدل به تکنیک کوره گرافیتی اختصاص دارد و برای اندازهگیری عناصر در مقادیر بسیار کم ایدهآل است. همچنین، دارای سیستم تصحیح زمینه زیمن است که دقت نتایج را افزایش میدهد.
برند اجیلنت (Agilent)
اجیلنت نیز در تولید دستگاههای جذب اتمی تخصص دارد و مدلهای متنوعی را عرضه کرده است. در ادامه، لیستی از مدلهای قدیمی و جدید اجیلنت آورده شده است.
مدلهای قدیمی
SpectrAA 50/55/100/200/300: این سری از دستگاهها برای کاربردهای پایه و پیشرفته طراحی شده بود و مجهز به سیستمهای شعلهای و کوره گرافیتی بودند. این مدلها به خاطر دقت بالا و کارایی در آزمایشگاههای مختلف شناخته میشدند.
مدلهای جدید
Agilent 240FS AA: این مدل یک دستگاه شعلهای اقتصادی و ساده برای استفادههای معمول آزمایشگاهی است و سرعت آن برای اندازهگیریهای روزمره مناسب است.
Agilent 280FS AA: این مدل از سیستم Fast Sequential استفاده میکند که میتواند سرعت تحلیل دادهها را به طرز چشمگیری افزایش دهد.
Agilent 990 ICP-MS: هرچند که این دستگاه اسپکترومتر جرمی است، ولی در آنالیزهای پیچیده عناصر در غلظتهای بسیار کم کاربرد دارد و میتواند به عنوان جایگزینی برای دستگاههای جذب اتمی استفاده شود.
مقایسه پرکینالمر و اجیلنت
پرکینالمر با مدلهایی مثل PinAAcle 900Z حساسیت بسیار بالایی برای اندازهگیری عناصر کمغلظت دارد، در حالی که اجیلنت با تکنولوژی Fast Sequential در مدل 280FS سرعت تحلیل بالاتری ارائه میدهد.
مدلهایی مثل PinAAcle 900T از پرکینالمر قابلیت استفاده از دو تکنیک شعلهای و کوره گرافیتی را به طور همزمان دارند، در حالی که اجیلنت تمرکز بیشتری بر روی سرعت و کارایی دارد.
مدلهای اجیلنت معمولاً گرانتر هستند ولی در مدلهایی مانند 2800FS، به خاطر ویژگیهای فنی پیشرفته این هزینه توجیهپذیر است.
در این بخش از مطلب میخواهیم به ذکر مواردی بپردازیم که در خرید به شما کمک میکند. این موارد به صورت کلی هستند و محدود به هیچ برند خاصی نیستند.
نیازهای خاص آزمایشگاهی
قبل از خرید، مطمئن شوید که دستگاه مورد نظر به نیازهای خاص آزمایشگاه شما پاسخ میدهد. اگر به دقت و حساسیت بالا نیاز دارید، دستگاههای مجهز به کوره گرافیتی مثل PinAAcle 900Z یا Agilent 240FS مناسبتر هستند. اگر سرعت برای شما اولویت دارد، دستگاههایی مثل Agilent 280FS با تکنولوژی Fast Sequential میتوانند کارآمد باشند.
هزینههای جانبی
علاوه بر قیمت دستگاه، هزینههای نگهداری و مصرف مواد نیز اهمیت دارد. دستگاههای جذب اتمی نیاز به منابعی مثل گازها و لامپهای هالوکاتد دارند که باید به طور منظم تعویض شوند. این هزینهها بسته به مدل دستگاه و برند متفاوت است.
پشتیبانی فنی و خدمات پس از فروش
یکی از نکات مهم در خرید دستگاه، بررسی کیفیت پشتیبانی فنی و خدمات پس از فروش شرکت سازنده است. پرکینالمر و اجیلنت هر دو خدمات گستردهای ارائه میدهند، اما بسته به محل جغرافیایی شما، سطح این خدمات ممکن است متفاوت باشد.
نرمافزار و رابط کاربری
نرمافزارهای کنترلی و تحلیل دادهها در هر دو برند بسیار مهم هستند. بررسی کنید که آیا نرمافزار دستگاه با نیازهای تحلیل شما هماهنگ است یا خیر. مدلهای جدید هر دو برند معمولاً نرمافزارهای کاربرپسندی دارند، اما ممکن است برخی مدلهای قدیمیتر با تکنولوژیهای جدید سازگار نباشند.
کلام آخر
با توجه به این نکات و تحلیلهایی که ارائه شد، میتوانید انتخاب بهتری برای خرید دستگاه جذب اتمی داشته باشید و دستگاهی متناسب با نیازهای خاص خود انتخاب کنید.
اگر به دنبال دستگاهی همهکاره و انعطافپذیر هستید که بتواند از چندین تکنیک استفاده کند، پرکینالمر PinAAcle 900Tیک انتخاب عالی است. اما اگر سرعت تحلیل و دقت بالا برای شما اولویت دارد، اجیلنت 280FS را در نظر بگیرید. البته در نهایت، انتخاب بین این دو برند به نیازهای خاص شما، نوع نمونهها، بودجه، و سطح تجربه آزمایشگاهی بستگی دارد.